ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΜΠΕΤΑΣ

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’50 ο Ζαμπέτας γράφει τα πρώτα του γνήσια ρεμπέτικα τραγούδια με γνωστούς ερμηνευτές, όπως οι Πρόδρομος Τσαουσάκης («Σαν σήμερα, σαν σήμερα…»), Στέλιος Καζαντζίδης («Βαθειά στη θάλασσα θα πέσω»), Μανώλης Καναρίδης («Όταν θα λάβεις αυτό το γράμμα»), Πόλυ Πάνου («Να πας να πεις στη μάνα μου») κ.ά. Έκδηλο ήταν από τότε το ταλέντο και το εκπληκτικό του παίξιμο, ωστόσο ακόμη δεν είχε κατασταλάξει στο πασίγνωστο ιδιαίτερο στυλ, που τον καθιέρωσε σαν έναν μοναδικό «σόουμαν» στο χώρο.

Την επόμενη δεκαετία τα τραγούδια του γνωρίζουν τεράστια επιτυχία, καθώς πραγματοποιεί εμφανίσεις στα σπουδαιότερα λαϊκά κέντρα διασκέδασης, ενώ ταξιδεύει στο εξωτερικό (Ευρώπη και Αμερική) και παράλληλα συμμετέχει σε περισσότερες από 160 ταινίες του ακμάζοντα εκείνο τον καιρό ελληνικού κινηματογράφου.

Δημιουργίες του όπως «Τα δειλινά», «Τα ξημερώματα», «Δεν έχει δρόμο να διαβώ» κ.ά. παρέμειναν αξεπέραστες και τον κατατάσσουν στις υψηλότερες βαθμίδες του μουσικού στερεώματος, σύμφωνα και με δήλωση του Λευτέρη Παπαδόπουλου: «Ο Ζαμπέτας ως συνθέτης χωράει μέσα στην πρώτη δεκάδα των μεγάλων μορφών του ρεμπέτικου και λαϊκού μας τραγουδιού. Ως μπουζουκτσής ήταν ο καλύτερος, από την άποψη του προσωπικού ήχου, αλλά σαν σόουμαν ήταν μοναδικός. Ένας καλλιτέχνης που αν είχε γεννηθεί στην Αμερική θα πρωταγωνιστούσε, πιθανότατα, στην παγκόσμια σκηνή!».

Χαρακτηριστική του ήθους του μεγάλου δημιουργού ήταν και η δήλωση του Δημήτρη Μητροπάνου, ο οποίος τον θεωρούσε δεύτερο πατέρα του: «ο Ζαμπέτας είναι ο μόνος άνθρωπος στο τραγούδι, ο οποίος με βοήθησε χωρίς να περιμένει κάτι. Με όλους τους υπόλοιπους συνεργάτες μου κάτι πήρα και κάτι έδωσα».

Η δεκαετία του ’60 ήταν η χρυσή εποχή του Ζαμπέτα. Τότε έγραψε μερικά από τα καλύτερα τραγούδια του και ανέδειξε μεγάλες λαϊκές φωνές, ανάμεσα τους τη Βίκυ Μοσχολιού και την αξέχαστη Μανταλένα. Η τελευταία υπήρξε μόνιμη παρτεναίρ του στο πάλκο για περισσότερο από μια δεκαετία.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’70, όταν τα ήθη αρχίζουν να αλλάζουν, ο Ζαμπέτας κάνει στροφή στη σάτιρα υπό μορφή σόου, με τις γνωστές του επιτυχίες «Ο Θανάσης», «Ο πενηντάρης», «Μάλιστα κύριε» κλπ. να δημιουργούν και πάλι αίσθηση στο κοινό. Την ίδια δεκαετία γράφει την Αγωνία που ερμήνευσε ο Τόλης Βοσκόπουλος η οποία του χάρισε μεγάλη επιτυχία.

Κατά τη Στρατιωτική δικτατορία συμμετείχε στους χουντικούς εορτασμούς της επετείου της 21ης Απριλίου στο Παναθηναϊκό Στάδιο ανάμεσα σε άλλους ηθοποιούς και τραγουδιστές.

Τα χρόνια του ’80 αρχίζει η παρακμή του είδους αυτού, με τον Ζαμπέτα να αντιμετωπίζει προβλήματα στις συνεργασίες του, αφού η εποχή δεν αναγνωρίζει πια τις αξίες του παρελθόντος. Ωστόσο από το 1990 και μετά οι δισκογραφικές εταιρείες και τα Μ.Μ.Ε. «ανακαλύπτουν» ξανά τα τραγούδια του, τα οποία γνωρίζουν νέα άνθηση και επανακάμπτουν στις προτιμήσεις των ακροατών.

Δυστυχώς ο ίδιος πλέον δεν βρίσκεται μόνο στη δύση της καριέρας, αλλά και της ζωής του. Σύμφωνα με μαρτυρία της κόρης του Κατερίνας σε συνέντευξή της το 2017, λίγοι μόνο του συμπαραστέκονται. Ανάμεσα τους ο Μητσιάς, ο Ξενοφών Φιλέρης, η Μάρθα Βούρτση και η Μανταλένα.

Στις αρχές του 1992 δεν ένιωθε καλά και πονούσαν τα κόκκαλά του. Όταν η κατάσταση επιδεινώθηκε μπήκε στο νοσοκομείο με τη διάγνωση του καρκίνου στα οστά σε προχωρημένη κατάσταση. Άφησε την τελευταία του πνοή από καρκίνο στο νοσοκομείο «Σωτηρία» στις 10 Μαρτίου 1992, σε ηλικία 67 ετών.

Ο Δήμος Αιγάλεω τίμησε δις εν ζωή το μεγάλο συνθέτη σε εκδηλώσεις που διοργάνωσε τον Απρίλιο του 1988 και το Σεπτέμβριο του 1990, ενώ και μια πλατεία της πόλης πλησίον του σπιτιού του φέρει το όνομά του.

Ο Γιώργος Ζαμπέτας παντρεύτηκε το 1952 την Αργυρώ (γενν. 13 Οκτωβρίου 1930), την οποία είχε γνωρίσει στα 15 της. Μαζί της απέκτησε δύο κόρες, τη Μαρίκα το 1953 και την Κατερίνα το 1954, καθώς και ένα γιο, τον Μιχάλη το 1956^[5]. Κατά τραγική σύμπτωση ο Μιχάλης απεβίωσε^[6] την ίδια ημερομηνία (10 Μαρτίου) με τον πατέρα του, το 2008, από καρκίνο. Ενδιάμεσα είχαν αποβιώσει ήδη η σύζυγος του Ζαμπέτα, Αργυρώ και η μεγάλη του κόρη, Μαρίκα.^[7]

Ακολουθεί μια ενδεικτική λίστα τραγουδιών του Γιώργου Ζαμπέτα και των ερμηνευτών τους. Σε παρένθεση (όπου υπάρχει) το έτος σύνθεσης και ο στιχουργός:

• Αγάπη μου, αγάπη μου – Αλίκη Βουγιουκλάκη
• Αγωνία (1970, Χαράλαμπος Βασιλειάδης) – Τόλης Βοσκόπουλος
• Άκου τ’ αηδόνια – πρώτη ερμηνεία από τη Μανταλένα και στη συνέχεια από τον Σταμάτη Κόκοτα, τη Μαίρη Λίντακ.α.
• Αλέγκρο μπουζούκι – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Αλήτη – Βίκυ Μοσχολιού
• Ανεβαίνω και δε φτάνω – Γιάννης Ντουνιάς & Σόφη Ζανίνου
• Αν μας σπάσουν το μπουζούκι – Γιώργος Ζαμπέτας & Ελένη Ροδά
• Από Αύγουστο σε Μάη – Σταμάτης Κόκοτας
• Αποσπάσματα από έρωτες – Γιώργος Ζαμπέτας
• Αυτοί που φεύγουν – Γιάννης Πουλόπουλος
• Αυτοσχεδιασμός σε ματζόρε (Ουζάμ) – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Αυτοσχεδιασμός σε ματζόρε (Ραστ) – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Αυτοσχεδιασμός σε μινόρε (Νιαβέντη) – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Βαθειά στη θάλασσα θα πέσω – Στ. Καζαντζίδης
• Βαρυχειμωνιές – Μανταλένα
• Βοριάς είν’ η αγάπη σου – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Βουρκωμένη Δευτέρα – Ελένη Ροδά
• Βραζιλιάνα μου γλυκιά – Πέτρος Αναγνωστάκης & Ρία Κούρτη
• Γεια θυμήσου – Μανταλένα
• Γεια σου φίλε – Μανταλένα & Μάριος Κώστογλου
• Γιώργο, Γιωργάκη – Γιώργος Ζαμπέτας
• Δε μου καίγεται καρφάκι – Γιώργος Ζαμπέτας
• Γιατί Θανάση μου γιατί – Μανταλένα
• Δεν είναι δρόμος η καρδιά – Δημήτρης Παπαμιχαήλ
• Δεν έχει δρόμο να διαβώ (1963, Δημήτρης Χριστοδούλου)
• Δημήτρη μου, Δημήτρη μου (1966, Αλέκος Σακελλάριος) – Αλίκη Βουγιουκλάκη
• Διαβολικές πενιές – Ορχηστρικό
• Εγώ είμαι η Ελένη – Ελένη Ροδά
• Εδώ αρχίζει μια ζωή – Μανταλένα
• Είναι το στρώμα μου μονό – Αλίκη Βουγιουκλάκη
• Είχα τον ήλιο συντροφιά – Ζωζώ Σαπουντζάκη
• Ένα βράδυ στο Θησείο – Δήμητρα Παπίου
• Ένας ταξιδιώτης – Μαρινέλλα
• Εξουσία αν μου δίνανε – Ελένη Ροδά
• Επεμβαίνεις – Γιώργος Ζαμπέτας
• Έρχομαι, έρχομαι (1968, Πυθαγόρας) – Σταμάτης Κόκοτας
• Έτσι κι αλλιώς κι αλλιώτικα – Γιώργος Ζαμπέτας
• Έχασες το τρένο – Τόλης Βοσκόπουλος
• Ζεϊμπέκικο Πειραιώτικο – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Ζεϊμπέκικος (Χιτζάζ) – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Ζούλα σε μια βάρκα μπήκα – Γιώργος Ζαμπέτας
• Η βαλίτσα – Τόλης Βοσκόπουλος
• Η κουλτούρα – Γιώργος Ζαμπέτας
• Η Κυριακή (1965, Αλέκος Σακελλάριος) – Αλίκη Βουγιουκλάκη & Χορωδία
• Η μοντέρνα Αθήνα – Δούκισσα
• Η νυχτερίδα – Μανταλένα
• Η παλιοπαρέα(1973, Νίκος Μπακογιάννης) – Γιώργος Ζαμπέτας
• Ήρθα κι απόψε στα σκαλοπάτια σου (1958, Χαράλαμπος Βασιλειάδης) – Πάνος Τζανετής
• Η ψιχάλα – Αννα Χρυσάφη & Διαμαντής Πανάρετος
• Θα τραγουδήσω για σένα – Πάνος Τζανετής
• Θεσσαλονίκη (1967, Ηλίας Ηλιόπουλος) – Δημήτρης Μητροπάνος
• Κατίνα, Κατινούλα, Κατινάκι – Πέτρος Αναγνωστάκης, Κ. Τζοβάρα & Στ. Χατζιδάκης
• Κι αν θα διαβείς τον ουρανό (1964, Δημήτρης Χριστοδούλου)
• Κόλαση – Γιώργος Ζαμπέτας
• Κυρ δάσκαλε – Γιώργος Ζαμπέτας
• Λούνα Παρκ – Αλίκη Βουγιουκλάκη
• Μάλιστα κύριε(1973, Αλέξανδρος Καγιάντας)^[8] – Γιώργος Ζαμπέτας & Χορωδία
• Μάνα ήρθανε ληστές – Γιώργος Ζαμπέτας
• Μεξικάνα – Πέτρος Αναγνωστάκης
• Μεσάνυχτα που να σε βρω (1965, Δημήτρης Χριστοδούλου) – Στ. Καζαντζίδης & Μαρινέλλα
• Μεταξουργείο – Δημήτρης Μητροπάνος
• Με το βοριά (1965, Δημήτρης Χριστοδούλου) – Στ. Καζαντζίδης & Μαρινέλλα
• Με το χρήμα, με το χρήμα – Γιώργος Ζαμπέτας
• Μια Κυριακή στο γιουσουρούμ – Γιάννης Ντουνιάς
• Μιας πεντάρας νιάτα – Μπέμπα Μπλανς
• Μπουζούκι, αγάπη μου – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Να ξανακούσω τη λατέρνα – Γιώργος Ζαμπέτας
• Να πας να πεις της μάνας μου – Πόλυ Πάνου & Αντ. Κλειδωνιάρης
• Να ‘χεις χάσει την αγάπη και να είσαι φτωχή – Ρία Κούρτη
• Νυχτερινές ιστορίες – Στ. Κόκοτας
• Ξανασμίγουν τ’ αηδόνια – Πάνος Τζανετής
• Ξημερώματα (1965, Δημήτρης Χριστοδούλου) – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Ο Αγαθοκλής – Γιώργος Ζαμπέτας
• Ο απόγονος(1973, Νίκος Μπακογιάννης) – Γιώργος Ζαμπέτας
• Ο Αράπης (Μελαμψές Βεδουίνες) – Μανώλης Καναρίδης
• Ο Γιαννάκης – Γιώργος Ζαμπέτας & Χορωδία
• Ο δρόμος ο πλατύς – Βίκυ Μοσχολιού
• Οι θαλασσινοί(1972, Στέλιος Γεράνης)^[9] – Γιώργος Ζαμπέτας
• Οι μαχαλάδες(1970, Μίμης Θειόπουλος) – Στ. Κόκοτας
• Οι χαρταετοί – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας) – Μ. Θεοδωράκης
• Ο κυρ Αλέκος – Γιώργος Ζαμπέτας
• Ο Μιστοκλής – Ρένα Κουμιώτη
• Ο ξενύχτης – Δημήτρης Μητροπάνος & Σόφη Ζαννίνου
• Ο πενηντάρης – Γιώργος Ζαμπέτας
• Ο πιο καλός ο μαθητής – Γιώργος Ζαμπέτας
• Ο πρωθυπουργός – Γιώργος Ζαμπέτας
• Ο πρωταθλητής – Γιώργος Ζαμπέτας
• Ο Σπύρος – Δημήτρης Μητροπάνος
• Όταν θα λάβεις αυτό το γράμμα – Μανώλης Καναρίδης
• Όταν καπνίζει ο λουλάς – Γιώργος Ζαμπέτας
• Όταν συμβεί στα πέριξ – Γιώργος Ζαμπέτας
• Ο Τζακ ο’ Χάρα – Γιώργος Ζαμπέτας
• Ο Τζώννυ ο φιγουρατζής – Ελένη Ροδά
• Ο φουκαράς – Ελένη Ροδά
• Πάει-πάει – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Πάρε το δρόμο τον παλιό (1966, Δημήτρης Χριστοδούλου) – Βίκυ Μοσχολιού
• Πατέρα κάτσε φρόνιμα – Γιώργος Ζαμπέτας
• Πειραιά μου – Γιώργος Ζαμπέτας
• Πλάκα-Ψυρρή-Μεταξουργείο – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Ποιο μονοπάτι να διαβώ – Βίκυ Μοσχολιού
• Ποιος είναι αυτός (1968, Πυθαγόρας) – Μαρινέλλα
• Πολυξένη – Γιώργος Ζαμπέτας
• Πόρτα κλειστή τα χείλη σου (1964, Δημήτρης Χριστοδούλου) – Βίκυ Μοσχολιού
• Πού ήσουνα και χάθηκες (Όνειρο) – Βίκυ Μοσχολιού
• Πού πας χωρίς αγάπη – Δούκισσα
• Πού ‘σαι Θανάση – Γιώργος Ζαμπέτας
• Ρεμπέτικη σερενάτα – Στρ. Παγιουμτζής & Γ. Ζαμπέτας
• Ρωμιός αγάπησε Ρωμιά – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Σαν σήμερα, σαν σήμερα – Πρ. Τσαουσάκης & Μαρία Γρίλλη
• Σ’ αυτές τις στράτες – Γιώργος Ζαμπέτας
• Σήκω χόρεψε συρτάκι (1965, Αλέκος Σακελλάριος) – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Σταλιά, σταλιά (1967, Διονύσης Τζεφρώνης) – Μαρινέλλα
• Στης αυγής το παραθύρι – Δημ. Παπαμιχαήλ
• Στο λευκό τον πύργο(1969, Ξενοφών Φιλέρης) – Γιώργος Ζαμπέτας & Χορωδία
• Στο παγερό ξημέρωμα – Μανταλένα & Μάριος
• Συχνά με το δείλι – Πέτρος Αναγνωστάκης, Ρία Κούρτη & Α/φοί Κατσάμπα
• Τα δάκρυα – Βίκυ Μοσχολιού
• Τα δειλινά (1964, Δημήτρης Χριστοδούλου) – Βίκυ Μοσχολιού
• Τελευταία αγάπη – Στ. Κόκοτας
• Τι γλυκό να σ’ αγαπούν – Χάρις Αλεξίου
• Τι να φταίει (1969, Δημήτρης Χριστοδούλου) – Μαρινέλλα
• Τι σου ‘κανα και μ’ εγκατέλειψες – Πάνος Τζανετής
• Τις νύχτες – Μανταλένα
• Το αδιέξοδο – Βίκυ Μοσχολιού
• Το ανθρωπάκι – Ελένη Ροδά
• Το γλυκοχάραμα – Γρ. Μπιθικώτσης, Π. Πάνου & Αντ. Κλειδωνιάρης
• Το γράμμα και η φωτογραφία – Βίκυ Μοσχολιού
• Το διάταγμα – Γιώργος Ζαμπέτας
• Το θέμα είναι να τη βρω – Στ. Κόκοτας
• Το καράβι – Μπέμπα Μπλανς & Νίκος Βελιώτης
• Το κουτούκι (1960, Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου)
• Το μαλλί – Γιώργος Ζαμπέτας
• Το μόνιππο – Μανταλένα και Γιάννης Κοζαδινός
• Το μπουζούκι μου κι εγώ – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ.Ζαμπέτας)
• Το παγωμένο χέρι σου – Βίκυ Μοσχολιού
• Το περιστέρι – Δημ. Παπαμιχαήλ
• Το πιτσιρίκι – Γιώργος Ζαμπέτας
• Το ραδίκι – Γιώργος Ζαμπέτας
• Το σαραβαλάκι – Γιώργος Ζαμπέτας
• Το Φανταράκι (1965, Κώστας Φέρρης, στη ταινία “Μερικές το προτιμούν χακί”) – Γιώργος Ζαμπέτας
• Το Χαμόγελο (1965, Αλέκος Σακελλάριος) – Δημ. Παπαμιχαήλ
• Τσιφτετέλι – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Τρελάρες όλοι γίναμε (1968)
• Χάθηκες (Δεν έχει δρόμο να διαβώ) – Πάνος Τζανετής
• Χαραυγή – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Χασάπικο (κλασικό) – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Χασαποσέρβικος – Ορχηστρικό (στο μπουζούκι ο Γ. Ζαμπέτας)
• Χίλια περιστέρια – Γιώργος Ζαμπέτας